สมาพันธ์รัฐฉาน Confederation of Shan States (1527 -1555)

สมาพันธ์รัฐฉานเป็นกลุ่มรัฐฉานที่พิชิตอาณาจักรอังวะในปี ค.ศ. 1527 และปกครองพม่าตอนบนจนถึงปี ค.ศ. 1555.สมาพันธ์รัฐฉาน ในช่วงแรกนั้น ประกอบด้วย 

1. เมืองยาง (พม่าออกเสียงว่า โมห์ยิน-Mohnyin) 
2. เมืองก๋อง (พม่าออกเสียงว่า โมกอง-Mogaung) 
3. บ้านหม่อ (พม่าออกเสียงว่า พะโม- Bhamo) 
4. เมืองมีด (พม่าออกเสียงว่า โมเมก - Momeik) 
5. และ กาดลือ (พม่าออกเสียงว่า กะเล- Kale) 

       อยู่ภายใต้การนำของ เจ้าหลวง (เจ้าฟ้าหลวงแห่งเมืองยาง) (Sawlon of Mohnyin) สมาพันธ์ฯได้เข้าโจมตีพม่าตอนบนตลอดช่วงต้นศตวรรษที่ 16 (ค.ศ. 1502–1527) และทำสงครามหลายครั้งกับอังวะและพันธมิตรของรัฐชานที่ชื่อสีป้อ (พม่าเรียกว่า ทิบอ) Thibaw (Hsipaw). ในที่สุดสมาพันธ์ก็สามารถเอาชนะอังวะได้ในปี ค.ศ. 1527 และแต่งตั้งพระเจ้าเสือหาญฟ้า หรือ พระเจ้าโตฮาน-บวา หรือ ในนวนิยายผู้ชนะสิบทิศ (พม่าออกเสียงว่า โตฮันบวา- Thohanbwa) บุตรชายคนโตของ เจ้าหลวง ขึ้นครองบัลลังก์อังวะ เมืองสีบอ (ทิบอว์) และ ที่เป็นรัฐบรรณาการ เมืองยองห้วย (ยองชเว-Nyaungshwe) และเมืองปาย (Mobye) ก็ได้เข้ามาร่วมสมาพันธ์ด้วยเช่นกัน

        สมาพันธ์ที่ขยายตัวขึ้นได้ขยายอำนาจลงมาจนถึงโพรม (แปร) Prome (Pyay) ในปี ค.ศ. 1533 โดยเอาชนะอาณาจักร โพรมซึ่งเป็นพันธมิตรกันในอดีต เนื่องจากเจ้าหลวงฯรู้สึกว่าโพรมไม่ได้ให้ความช่วยเหลือเพียงพอในการทำสงครามกับอังวะ หลังสงครามที่โพรม เจ้าหลวงถูกรัฐมนตรีของเขาเองลอบสังหาร ทำให้เกิดสุญญากาศของผู้นำ แม้ว่า เจ้าเสือหาญฟ้า (Thohanbwa) ลูกชายของ เจ้าหลวง จะพยายามเป็นผู้นำของสมาพันธรัฐตามธรรมชาติ แต่เขาไม่เคยได้รับการยอมรับอย่างเต็มที่ว่าเป็นอันดับหนึ่งในบรรดาเจ้าฟ้าคนอื่นๆผู้เท่าเทียมกัน สมาพันธ์ที่ไม่ลงรอยกันละเลยที่จะเข้าแทรกแซงในช่วงสี่ปีแรกของสงครามตองอู-หงสาวดี (1535–1541) ในพม่าตอนล่างพวกเขาไม่ตระหนักถึงความรุนแรงของสถานการณ์จนกระทั่งปี ค.ศ. 1539 เมื่อตองอูเอาชนะหงสาวดีได้ และหันมาต่อต้านโพรมซึ่งเป็นข้าราชบริพาร ในที่สุดบรรดาเจ้าฟ้าก็รวมตัวกันและส่งกำลังไปบรรเทาทุกข์ที่โพรมในปี ค.ศ. 1539 อย่างไรก็ตาม กองกำลังผสมไม่ประสบผลสำเร็จในการยึดเมืองโพรมเพื่อต่อต้านการโจมตีตองอูอีกครั้งในปี ค.ศ. 1542 ในปี ค.ศ. 1543 รัฐมนตรีพม่าได้ลอบสังหาร โทฮันบวา และแต่งตั้งขุนเมือง (Hkonmaing) ซึ่งเป็นเจ้าฟ้าสี้ป้อขึ้นครองบัลลังก์ของอังวะ ผู้นำ Mohnyin นำโดย สีตูจ่อถิน (Sithu Kyawhtin) รู้สึกว่าบัลลังก์อังวะเป็นของพวกเขา แต่เมื่อคำนึงถึงภัยคุกคามที่ตองอู ผู้นำ Mohnyin จึงตกลงอย่างไม่เต็มใจต่อการเป็นผู้นำของขุนเมือง (Hkonmaing) สมาพันธรัฐเปิดฉากการรุกรานพม่าตอนล่างครั้งใหญ่ในปี ค.ศ. 1543 แต่กองกำลังของสมาพันธ์ถูกขับไล่ออกไป ในปี ค.ศ. 1544 กองกำลังของตองอูได้ยึดครองดินแดนพุกาม สมาพันธ์จะไม่พยายามรุกรานอีก หลังจากที่ขุนเมืองสวรรคตในปี ค.ศ. 1546 บุตรชายของเขา โมบแย นาราปตี (Mobye Narapati)หรือ นรปติที่ 3 เจ้าฟ้าแห่งเมืองปาย (โมบาย) ก็ขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งอังวะ การโต้เถียงกันของสมาพันธ์ได้กลับมาปะทุขึ้นอีกครั้งอย่างเต็มที่ สีตูจ่อถิน (Sithu Kyawhtin) ตั้งอาณาจักรคู่แข่งขึ้นที่เมืองสะกายซึ่งอยู่ฝั่งตรงข้ามแม่น้ำจากเมืองอังวะ และในที่สุดก็ขับไล่ โมบแย นาราปตีออกไปได้ในปี ค.ศ. 1552 สมาพันธรัฐที่อ่อนแอลงไม่สามารถต่อกรกับกองกำลังตองอูของบุเรงนอง (Bayinnaung) ได้ บุเรงนองยึดครองอังวะได้ในปี ค.ศ. 1555 และพิชิตรัฐฉานทั้งหมดด้วยปฏิบัติการทางทหารต่อเนื่องตั้งแต่ปี ค.ศ. 1556 ถึง 1557 

- ข้อมูลจากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

 

Confederation of Shan States (1527 -1555)

The Confederation of Shan States were a group of Shan States that conquered the Ava Kingdom in 1527 and ruled Upper Burma until 1555.  

The Confederation originally consisted of 

1. Mohnyin (Mong Yang), 
2. Mogaung (Mong Kawng) , 
3. Bhamo (Banmaw) , 
4. Momeik (Mong Mit), 
5. and Kale. 

It was led by Sawlon (Sao Long), the chief of Mohnyin. The Confederation raided Upper Burma throughout the early 16th century (1502–1527) and fought a series of war against Ava and its ally Shan State of Thibaw (Hsipaw). The Confederation finally defeated Ava in 1527, and placed Sawlon's eldest son Thohanbwa (Sur Han Fah ) on the Ava throne. Hsibaw (Thibaw) and its tributaries Yawnghwe (Nyaungshwe) and MongPai (Mobye) also came over to the confederation.

The enlarged Confederation extended its authority down to Prome (Pyay) in 1533 by defeating their erstwhile ally Prome Kingdom because Sawlon felt that Prome did not provide sufficient help in their war against Ava. After the Prome war, Sawlon was assassinated by his own ministers, creating a leadership vacuum. Although Sawlon's son Thohanbwanaturally tried to assume the leadership of the Confederation, he was never fully acknowledged as the first among equals by other saophas.

An incoherent confederation neglected to intervene in the first four years of Toungoo–Hanthawaddy War (1535–1541) in Lower Burma. They did not appreciate the gravity of the situation until 1539 when Toungoo defeated Hanthawaddy, and turned against its vassal Prome. The saophas finally banded together and sent in a force to relieve Prome in 1539. However, the combined force was unsuccessful in holding Prome against another Toungoo attack in 1542.

In 1543, the Burmese ministers assassinated Thohanbwa and placed Hkonmaing (Khun Mong), the saopha of Thibaw, on the Ava throne. Mohnyin leaders, led by Sithu Kyawhtin, felt that the Ava throne was theirs. But in light of the Toungoo threat, Mohnyin leaders grudgingly agreed to Hkonmaing's leadership. The Confederation launched a major invasion of Lower Burma in 1543 but its forces were driven back. By 1544, Toungoo forces had occupied up to Pagan. The confederation would not attempt another invasion. After Hkonmaing died in 1546, his son Mobye Narapati, the saopha of Mobye, became king of Ava. The confederation's bickering resumed in full force. Sithu Kyawhtin set up a rival fiefdom in Sagaing across the river from Ava and finally drove out Mobye Narapati in 1552.

The weakened Confederation proved no match for Bayinnaung's Toungoo forces. Bayinnaung captured Ava in 1555 and conquered all of Shan States in a series of military campaigns from 1556 to 1557.

- From Wikipedia, the free encyclopedia